Πέμπτη 11 Απριλίου 2013

Η μεγαλύτερη γιορτή των Χριστιανών. Το Πάσχα (γράφει η Μυρτώ Σταϊνού)




Πώς γιορτάζουν την Κυριακή του Πάσχα διάφορες χώρες του πλανήτη μας .
Το Πάσχα, η μεγαλύτερη γιορτή της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, γιορτάζεται σε όλη την Ελλάδα με ιδιαίτερο σεβασμό.  Σε λίγες μέρες έρχεται … Ας μάθουμε λοιπόν πως γιορτάζουν το Πάσχα σε άλλες χώρες αλλά και στη δική μας.


 
Περού:    
 Με την αυγή της Κυριακής του Πάσχα, οι θρησκευτικές τελετές αρχίζουν ξανά και καταλήγουν σε μια χαρούμενη γιορτή της ανάστασης του Χριστού. Μουσική, τραγούδι, προσευχές και πυροτεχνήματα έρχονται να συμβάλλουν στον εορτασμό του χαρμόσυνου μηνύματος της Αναστάσεως.
 
Βραζιλία:
Στο έθιμο των Βραζιλιάνων οι γονείς  διοργανώνουν ένα  κυνήγι θησαυρού στον κήπο ή την αυλή του σπιτιού.  Τα σοκολατένια αυγά και τα ζαχαρωτά με γέμιση κρέμα και ζελέ φρούτων είναι το τρόπαιο που κάθε παιδί θέλει να κερδίσει τις ημέρες του Πάσχα. Πολύχρωμα, με ευφάνταστα σχέδια και σχήματα. (Τα βραζιλιάνικα αυγά θα μπορούσαν να αποτελούν διακοσμητική πρόταση για ολόκληρη τη χρονιά).
 
Ιταλία:
Στην Ιταλία την Κυριακή του Πάσχα όλα τα μέλη της οικογένειας  ανταλλάσουν πασχαλινά αυγά( τα οποία μπορεί επίσης να φτιαχτούν ειδικά για την περίσταση και να περιέχουν δώρα στο εσωτερικό του αυγού). Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, κάθε οικογένεια τρώει συνήθως ένα πρωινό με σαλάμι, αυγά, ένα ειδικό κέικ τυριού και το παραδοσιακό Colomba - ένα γλυκό κέικ που περιέχει αμύγδαλα και καραμελωμένα φρούτα.

Γαλλία:
Περισσότερα από 4.500 αυγά χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μιας γιγαντιαίας ομελέτας , στη Γαλλία. Το γεύμα προορίζεται να φαγωθεί από 1.000 άτομα, ενώ το ψήσιμο γίνεται στην κεντρική πλατεία της πόλης. 
 
Ελλάδα:
Η Κυριακή του Πάσχα είναι η μεγάλη γιορτή της Λαμπρής, από νωρίς το πρωί ο παραδοσιακός οβελίας ψήνεται στη σούβλα ενώ γύρω από το εορταστικό τραπέζι
γλεντούν οικογένειά και φίλοι με τραγούδια και χορό(όπως και στη Δεσκάτη).
Πολλά μέρη στην Ελλάδα γιορτάζουν το Πάσχα με τα δικά τους έθιμα. Μερικά παραδείγματα: στην Πάρο τα παιδιά αναπαριστούν τους αποστόλους του Ιησού, τον Μυστικό Δείπνο, την πορεία για τον Γολγοθά και τη Σταύρωση.

Στην Πάτμο δώδεκα μοναχοί αναπαριστούν τους αποστόλους.

Στην Κρήτη, όπως και σε πολλά σημεία στην Ελλάδα, μια κούκλα κατασκευασμένη από παλιά ρούχα καίγεται συμβολίζοντας το κάψιμο του Ιούδα.
Στην Κέρκυρα ο πολιούχος της πόλης Άγιος Σπυρίδωνας περιφέρεται την Κυριακή των Βαΐων και από το Σάββατο του Πάσχα κεραμικά και κανάτες ρίχνονται στους δρόμους.
Στη Θράκη και τη Μακεδονία νέες γυναίκες φορώντας την παραδοσιακή ενδυμασία που ονομάζεται Λαζαρινή πάνε στα γύρω χωριά τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια
του Πάσχα.

Μια μικρή προσευχή του Πάσχα που συνηθίζεται να λέγεται και στην Ελλάδα.


           Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας
και εν τοις μνήσασιν, ζωήν χαρισάμενος.

Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι.
προσκυνήσωμεν Άγιον, Κύριον, Ιησούν
τον μόνον αναμάρτητον.
Τον Σταυρόν Σου, Χριστέ, προσκυνήσωμεν
και την Αγίάν Σου Ανάστασιν
υμνούμεν και δοξάζομεν.
Συ γαρ ει ο Θεός ημών,
εκτός Σου άλλον ουκ οίδαμεν,
το όνομά σου ονομάζομεν.
Δεύτε, πάντες οι πιστοί, προσκυνήσωμεν
την του Χριστού Αγίαν Ανάστασιν.
Ιδού γαρ ήλθεν δια του Σταυρού
χαρά εν όλω τω κόσμω.
Δια παντός ευλογούντες τον Κύριον,
υμνούμεν την Ανάστασιν Αυτού.
Σταυρόν γαρ υπομείνας δι' ημάς,
θανάτω, θάνατον ώλεσεν.

Αναστάς ο Ιησούς από του τάφου, καθώς προείπεν,
έδωκεν ημίν την αιώνιον ζωήν και το μέγα έλεος.

Αυτή η προσευχή αρχίζει να λέγετε από την ημέρα του Πάσχα μέχρι την Πεντηκοστή     

Το έθιμο της Ανδρομάνας στη Δεσκάτη  

Οι κάτοικοι της Δεσκάτης μετά την Κυριακή του Πάσχα ,τα Πασχαλόγιορτα, αποχαιρετούν την Πασχαλιά χορεύοντας κάθε ημέρα, κυρίως οι γυναίκες, σε διαφορετική γειτονιά με αποκορύφωση την Παρασκευή,  ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής. «Ξεπροβοδούν» την Πασχαλιά με αργά παραδοσιακά τραγούδια και χορούς και με την «Ανδρομάνα», ένα χορό που αποτελείται από άνδρες που σχηματίζουν τρία πατώματα, έξι στο πρώτο, πέντε στο δεύτερο-πάνω στις πλάτες των πρώτων και άλλοι τρεις στην κορυφή.
Αφού προηγηθεί ο Τρανός Χορός στην κεντρική πλατεία, η ανθρώπινη πυραμίδα που σχηματίζει η  <<Ανδρομάνα>>, δίνει την ευκαιρία στο χορό να αλλάξει και τους ρυθμούς των τραγουδιών, που από αργούς και λυπητερούς μετατρέπονται σε γρήγορους και εύθυμους. Είναι μάλιστα και η στιγμή που τραγουδιέται το «ώρα καλή σου Πασχαλιά και τώρα και του χρόνου ...», το τραγούδι με το οποίο γίνεται το «κατευόδιο της Πασχαλιάς».
Ο "αποχαιρετισμός της Πασχαλιάς" συμβαίνει και σε άλλα χωριά των Γρεβενών, όπως στον Άγιο Κοσμά, στις Αμυγδαλιές και στον Αετό, χωρίς όμως το έθιμο της«Ανδρομάνας».      
                                     
 

Η ιστορία της Μεγάλης εβδομάδας .

Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στον Ιωσήφ τον πιο αγαπητό υιό του Ιακώβ τον οποίο πούλησαν τα αδέρφια του σε εμπόρους από την Αίγυπτο. Ο Ιωσήφ έχει μεγάλη
σχέση με το Πάσχα γιατί αυτός έφερε τον Λαό του Ισραήλ στην Αίγυπτο. Την ίδια ημέρα
διαβάζεται στην εκκλησία και η παραβολή της καταραμένης συκιάς από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου. Την Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούν πολλοί την νηστεία της Μεγάλης
Εβδομάδας μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο .

Την Μεγάλη Τρίτη διαβάζονται η παραβολή των δέκα Παρθένων πού όταν άκουσαν:<< ιδού ο Νυμφίος έρχεται>> έτρεξαν να συναντήσουν τον Νυμφίο. όμως οι πέντε από
αυτές, είχαν αποκοιμηθεί και αργοπόρησαν να βάλουν λάδι στα φανάρια τους, έτσι τελικά δεν μπόρεσαν να πάνε στο Γάμο. Το δίδαγμα αυτής της
παραβολής είναι ότι οι άνθρωποι πρέπει να είναι πάντα έτοιμοι για την βασιλεία των ουρανών. Το βράδυ ψάλετε το τροπάριο της Κασσιανής.

Την Μεγάλη Τετάρτη διαβάζεται το Μύρωμα του Ιησού από την αμαρτωλή, Ο Χριστός μιλάει ήδη για τον επερχόμενο θάνατο του λέγοντας στους μαθητές του ότι η
γυναίκα τον μύρωσε για να τον προετοιμάσει για την ταφή του. Στη λειτουργία ψάλετε το Ευχέλαιο.

Την Μεγάλη Πέμπτη το Θειο Δράμα προχωρεί προς την αποκορύφωση του. Την ημέρα αυτή γίνεται ο Μυστικός Δείπνος όπου ο Ιησούς κοινωνεί τους μαθητές του
δίνοντας τους από ένα κομμάτι ψωμί για το σώμα του και κρασί  για το αίμα του. Από αυτήν την πρώτη κοινωνία των μαθητών ξεκινά το
μυστήριο της Θείας κοινωνίας. Το ίδιο βράδυ ο Ιησούς γυρνώντας στους μαθητές τους λέει ότι κάποιος από αυτούς θα τον προδώσει, ο Ιούδας φεύγει για να
ετοιμάσει την προδοσία του κι ο Ιησούς συλλαμβάνεται στον κήπο της Γεσθημανής όπου έχει πάει για να προσευχηθεί με τους μαθητές του. Το βράδυ ψέλνονται τα
Δώδεκα Ευαγγέλια και στην εκκλησία περιφέρεται ο Σταυρός με τον Ιησού, επίσης την ημέρα αυτή στολίζεται και ο επιτάφιος.

Η μεγάλη γιορτή του Πάσχα ξεκινά τη Μεγάλη Παρασκευή που συμβολίζει τα συμβάντα της δίκης του Ιησού από τον Πόντιο Πιλάτο ,την μαρτυρική πορεία του προς τον
Γολγοθά, την Σταύρωση του και τελικά την Ταφή του. Ο Επιτάφιος βρίσκεται στην εκκλησία στολισμένος με ανοιξιάτικα λουλούδια. Μετά το τέλος της Λειτουργίας
κάθε ενορία γυρνά τον επιτάφιο στην περιφέρεια της, σε μερικές εκκλησίες απλώς περιφέρεται γύρω από την εκκλησία. Ήδη σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τα πρώτα
πυροτεχνήματα εμφανίζονται την βραδιά του επιτάφιου.


Το Μεγάλο Σάββατο είναι η γιορτή της Ανάστασης, σε πολλές εκκλησίες με την πρωινή λειτουργία της πρώτης Ανάστασης πέφτουν και πολλά πυροτεχνήματα, η μεγάλη
λειτουργία της Ανάστασης και το αποκορύφωμα γίνεται τα μεσάνυχτα, ο κόσμος πηγαίνει στην εκκλησία αργά το βράδυ μεταφέροντας μαζί λαμπάδες και κεριά. Τα
μεσάνυχτα τα φώτα της εκκλησίας σβήνουν και ο ιερέας ψάλει το Δεύτε Λάβετε Φώς (Το Άγιο Φώς κάθε χρόνο φτάνει με ειδική πτήση της Ολυμπιακής από τα
Ιεροσόλυμα και μοιράζεται σε όλες τις εκκλησίες της Ελλάδας) . Μετά ακολουθεί το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο, συνήθως στο προαύλιο της εκκλησίας, ο Ιερέας
σηματοδοτεί την Ανάσταση του Χριστού ψάλλοντας το Χριστός Ανέστη. Ο κόσμος σπάει κόκκινα αυγά και εύχεται Χριστός Ανέστη, φωτοβολίδες και πυροτεχνήματα
φωτίζουν τον ουρανό. Κατά την επιστροφή στο σπίτι πολλοί φτιάχνουν ένα σταυρό πάνω από την πόρτα με την αιθάλη του κεριού. Το τραπέζι είναι στρωμένο με την
παραδοσιακή μαγειρίτσα, κόκκινα αυγά και πασχαλιάτικες λιχουδιές.

                                                     Μυρτώ  Σταϊνού  
                                             Μαθήτρια  του Α2 Γυμνασίου