|
Με τον όρο
διαφήμιση εννοούμε τη διαδικασία δημιουργίας πρωτότυπων μηνυμάτων με σκοπό τη
γνωστοποίηση και τον επηρεασμό του καταναλωτικού κοινού για ένα προϊόν ή μία
υπηρεσία επί πληρωμή.
Στις μέρες
μας η διαφήμιση έχει αναχθεί σε επιστήμη που στοχεύει στην αύξηση της
κατανάλωσης ενός προϊόντος με απώτερο σκοπό την μεταβολή του γούστου του
κα-ταναλωτή, μέσω της προσφοράς ποικίλων προτύπων ζωής που δεν
ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, παρά μόνο στη διέγερση της επιθυμίας για
μίμηση. Έτσι, πέρα από την εξαπάτηση του κοινού, σχετικά με τις πραγματικές
ιδιότητες του διαφημιζό-μενου προϊόντος, έχουμε μια σειρά αντιλήψεων για τη
ζωή και για τις ανθρώπινες σχέσεις που προωθούνται με τη διαφήμιση με σκοπό
το κέρδος.
Από όλα τα
παραπάνω καταλήγουμε στις αρνητικές επιπτώσεις της διαφήμισης που είναι οι
παρακάτω:
• Η διαφήμιση προβάλλει αρνητικά
πρότυπα ζωής και αξίες που επηρεάζουν την προσωπικότητα και τον τρόπο ζωής
του ατόμου.
• Αιχμαλωτίζει τη σκέψη και νεκρώνει
την κρίση του καταναλωτή. Η ελευθερία της βούλησης του ατόμου παραγκωνίζεται
και ο καταναλωτής παρασύρεται από τα διαφημιστικά μηνύματα.
• Με τη λειτουργία της διαφήμισης
πολλαπλασιάζονται οι ανάγκες του ατόμου και δημιουργούνται νέες πλασματικές
ανάγκες που ο άνθρωπος για να τις καλύ-ψει οδηγείται στον υπερκαταναλωτισμό.
• Η διαφήμιση παραπληροφορεί και
αποπροσανατολίζει τον καταναλωτή σχετι-κά με τις ιδιότητες του διαφημιζόμενου
αγαθού.
• Προωθεί την ψευδαίσθηση, πως όλα τα
προβλήματα μπορούν να λυθούν με την κατανάλωση συγκεκριμένων προϊόντων.
• Ωραιοποιεί τη ζωή, μεταφέρει το
άτομο σε ένα εξωπραγματικό κόσμο στον ο-ποίο δεν υπάρχουν προβλήματα, δηλαδή
σε έναν ουτοπικό κόσμο.
• Αλλοιώνει και φθείρει τη γλώσσα με
τη συνθηματική χρήση της και με την πληθώρα των ξενικών όρων που εισάγει.
• Εξωθεί σε πρόσθετη εργασιακή
απασχόληση τα άτομα και ταυτόχρονη μείωση του ελεύθερου χρόνου και ταυτίζει
την εργασία με την εξασφάλιση της ευδαι-μονίας και επομένως αλλοιώνει το
νόημα της ζωής.
• Η συνεχής πλύση εγκεφάλου που
υφίσταται το άτομο από τα διαφημιστικά μη-νύματα, το εθίζει στο να δέχεται
αδιαμαρτύρητα ιδέες και ιδεολογίες χωρίς να το θέλει και να διαμορφώνει
πολιτικά «πιστεύω» χωρίς τη δική του σκέψη και κρίση.
• Διογκώνει τις ατομικές ανάγκες σε
βάρος των κοινωνικών (ανάγκη για εκπαί-δευση, υγεία, αθλητισμό και άλλα).
• Η διαφήμιση αυξάνοντας τις
επιθυμίες προκαλεί άγχος, ένταση των προσπα-θειών για πραγμάτωση τους, η
οποία όταν δεν πραγματοποιηθεί οδηγεί τον άν-θρωπο στην ανάπτυξη παθογενούς
και παθογόνας συμπεριφοράς. Έτσι για πα-ράδειγμα οδηγείται στη βία
προκειμένου να ικανοποιηθούν τα κελεύσματά της, διαταράσσοντας την ψυχική
ισορροπία και δημιουργώντας του πνευματική κα-ταπίεση, γιατί ναρκώνεται η
σκέψη.
• Οι διαφημίσεις επηρεάζουν αρνητικά
τον παιδικό ψυχισμό αφού εκμεταλλεύο-νται το γεγονός ότι τα παιδιά πιέζουν τους
γονείς τους για την αγορά συγκεκρι-μένων προϊόντων, οι οποίοι συνήθως
ικανοποιούν τις επιθυμίες τους.
• Τα βιομηχανικά απόβλητα που
δημιουργούνται από τα όλο και αυξανόμενα έσοδα της διαφήμισης ρυπαίνουν το
φυσικό περιβάλλον και καταστρέφουν την αισθητική του.
• Οι μεγάλες αφίσες αλλοιώνουν το
φυσικό τοπίο και καταστρέφουν την εικόνα των πόλεων.
• Αυξάνουν το κόστος των προϊόντων.
Τελειώνοντας
είδαμε πώς η διαφήμιση μπορεί να επιδράσει αρνητικά στο άτομο και την
κοινωνία. Όλοι μας θα πρέπει να συμβάλλουμε ώστε η διαφήμιση να γίνει ένα
α-σφαλές μέσο μετάδοσης μηνυμάτων. Τη δύναμη για να τα καταφέρει την έχει ο
ίδιος ο άνθρωπος ο οποίος πρέπει να επαναπροσδιορίσει την ιεράρχηση των
αναγκών του και τις προτεραιότητές του.
Κοτίτσας
Δημήτρης
|
