Το Νησί του Πάσχα, στα
ισπανικά Isla de Pascua και επίσης Ράπα Νούι στην ομώνυμη τοπική γλώσσα, είναι
νησί της Πολυνησίας που βρίσκεται στον Ειρηνικό και είναι επαρχία της Χιλής.
Έχει έκταση 163 km2 και πληθυσμό περίπου 2.270 κατοίκους στην απογραφή του
2002, δηλαδή αύξηση 43.1% από την
αντίστοιχη απογραφή του 1982. Θεωρείται το πλέον απομονωμένο νησί στον κόσμο. Ο
γηγενής πληθυσμός αναφέρεται στο νησί ως Ραπανούι και οι Χιλιανοί ως Isla de
Pascua. Το όνομα νησί του Πάσχα οφείλεται στον Ολλανδό θαλασσοπόρο Γιάκομπ
Ρόγκεβεν, ο οποίος έφτασε εκεί το Πάσχα του 1722.
Οι πρώτοι σύγχρονοι άποικοι όταν
ανακάλυψαν το νησί, αναρωτήθηκαν πώς κάποιος θα μπορούσε να έχει επιζήσει σε μια
τέτοια περιοχή χωρίς ούτε ένα δέντρο. Πράγματι, αυτό ήταν ένα μυστήριο έως
ότου τα πρόσφατα δείγματα που λήφθηκαν από τους κρατήρες, έδειξαν ότι το νησί
ήταν δασώδες με γιγαντιαίους φοίνικες, οι οποίοι τώρα έχουν εκλείψει. Τα
δέντρα κόπηκαν για ξυλεία, για τα σπίτια, για φωτιά, και τελικά για
κυλίνδρους και μοχλούς για να κινήσουν τα αγάλματα. Με την απώλεια των δασών,
το έδαφος άρχισε να διαβρώνεται. Οι καλλιέργειες άρχισαν να αποτυγχάνουν και
οι κάτοικοι ξεκίνησαν έναν εμφύλιο πόλεμο για τα λιγοστά αγαθά που έμειναν.
Πιθανόν οι νικητές να έτρωγαν τους νεκρούς εχθρούς τους για να κερδίσουν
δύναμη, τα κόκαλα που βρίσκονται στο νησί φανερώνουν τα στοιχεία αυτού του
κανιβαλισμού. Ο πολιτισμός και η κοινότητες του νησιού, που είχαν αναπτυχθεί
επί 300 συνεχόμενα χρόνια, κατέρρευσαν. Δεν υπήρχε κανένα ξύλο στο νησί για
να φτιάξουν βάρκες διαφυγής. Οι λίγοι επιζώντες του εμφύλιου πολέμου, άρχισαν
να παίρνουν τα απομεινάρια του πολιτισμού τους και να δραπετεύουν. Ένα πράγμα
άφησαν πίσω, τα αγάλματα.
Οι κάτοικοι του Νησιού του Πάσχα, είχαν
έντονα την ιδέα ότι ζούσαν σε έναν κλειστό κόσμο, έναν κόσμο χωρίς διαφυγή.
Ήταν αποκλεισμένοι στο νησί τους, αναγκασμένοι να ζήσουν τη ζωή τους σε αυτό
το μικτό τριγωνικό κομμάτι γης. Η ιδέα αυτή του κλειστού κόσμου ήταν αυτό που
για πολλούς αιώνες έλλειπε από εμάς τους Ευρωπαίους. Πάντα υπήρχε ένα μέρος
που δεν είχε εξερευνηθεί ακόμα, και πάντα υπήρχε ένα μέρος όπου μπορούσαμε να
πάμε, να κατακτήσουμε και να αποικίσουμε. Τα Μεσογειακά παράλια και η Μέση
Ανατολή για τους Έλληνες, η Γαλατία και η Γερμάνια για τους Ρωμαίους, η
Δυτική Ευρώπη για τους μεταναστεύοντες γερμανικούς λαούς, οι Άγιοι Τόποι για
τους μεσαιωνικούς σταυροφόρους, ο Νέος Κόσμος για τις Ευρωπαϊκές
Αυτοκρατορίες.
Σήμερα, έχοντας εξερευνήσει μέχρι και
την τελευταία γωνία του πλανήτη μας, είμαστε και εμείς αποκλεισμένοι, όπως οι
κάτοικοι του Νησιού του Πάσχα, σε ένα απομονωμένο κομμάτι γης, υπερβολικά
μακριά από οπουδήποτε θα μπορούσαμε να πάμε. Είμαστε φυλακισμένοι σε μια
αμυδρή μπλε τελεία, στον τεράστιο ωκεανό του διαστήματος.
Νίκος Τέλλιος
|
