Τα Μαθηματικά υδρεύουν τη Σάμο - Το Ευπαλίνειο όρυγμα ή Ευπαλίνειο υδραγωγείο
Ένα πολύ ωραίο animated
video για τον αρχαίο μηχανικό και μαθηματικό Ευπαλίνο . Με τη χρήση των
μαθηματικών κατασκεύασε ένα πρωτοποριακό έργο για τις ανάγκες ύδρευσης της
αρχαίας Σάμου, γνωστό ως Ευπαλίνειο όρυγμα
Το video είναι μια
παραγωγή του ΣΤΕΑΤ με πολύ σπουδαία δουλειά από το καθηγητή Θ. Τάσιο και τους
υπόλοιπους συντελεστές του.
Το Ευπαλίνειο όρυγμα ή
Ευπαλίνειο υδραγωγείο είναι ένα τούνελ με 1.036 m (3.399 ft) μήκος στη Σάμο,
και χτίστηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. για να χρησιμεύσει ως ένα υδραγωγείο. Η σήραγγα
είναι η δεύτερη γνωστή σήραγγα στην ιστορία που ανασκάφηκε από τα δύο άκρα
(ελληνικά: αμφίστομον, amphistomon, "έχει δύο ανοίγματα"), και είναι
το πρώτο με μια γεωμετρική προσέγγιση που βασίζεται σε αυτό. Σήμερα είναι ένα
δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο.
Τον έκτο αιώνα π.Χ., η
Σάμος είχε αποκλειστεί από το διάσημο τύραννο Πολυκράτη. Κατά τη διάρκεια της
βασιλείας του, δύο ομάδες εργασίας υπό τη διεύθυνση του μηχανικού Ευπαλίνου
από τα Μέγαρα ανέλαβαν να σκάψουν ένα τούνελ μέσα από το όρος Κάστρο για να
οικοδομήσουν ένα υδραγωγείο ώστε να παρέχουν την αρχαία πρωτεύουσα της Σάμου
(που σήμερα ονομάζεται Πυθαγόρειο) φρέσκο νερό.
Αυτό ήταν υψίστης αμυντικής σημασίας, καθώς αν το υδραγωγείο έτρεχε υπόγειο
δεν θα ήταν εύκολο να βρεθεί από έναν εχθρό που θα μπορούσε διαφορετικά να
διακόπτει την παροχή νερού. Το Ευπαλίνειο υδραγωγείο χρησιμοποιήθηκε για
χίλια χρόνια, όπως αποδεικνύεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Ήταν
ανακαλύφθηκε το 1882-1884 και σήμερα είναι ανοιχτό για τους επισκέπτες. Η
σήραγγα πήρε νερό από μια πηγή εσωτερικής ναυσιπλοΐας, που ήταν
στεγασμένη και έτσι κρύβονταν από τους
εχθρούς. Ένα θαμμένο κανάλι, με περιοδικούς άξονες ανέμου - ελέγχου, κατά
μήκος του λόφου στο βόρειο στόμιο της σήραγγας. Ένα παρόμοια κρυμμένο κανάλι,
θαμμένο ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, οδηγεί από το νότο προς την
ανατολή έξω από την πόλη της
Πυθαγορείου. Στο ίδιο το βουνό, το νερό που χρησιμοποιείται για την ροή σε
σωλήνες σε ένα ξεχωριστό κανάλι αρκετών μέτρων κάτω από την ανθρώπινη κανάλι
πρόσβασης, συνδέεται με αυτήν με άξονες ή με μια τάφρο. Το νότιο ήμισυ της
σήραγγας σκάφτηκε σε μεγαλύτερες διαστάσεις από το βόρειο μισό, το οποίο σε
ορισμένα σημεία είναι μόλις αρκετά μεγάλη για να περάσει ένα άτομο, και έχει μια
μυτερή στέγη πέτρινες πλάκες για την πρόληψη από καταπτώσεις βράχων.Οι δύο
κλάσεις ανταποκρίνονται στη μέθοδο «σκυλιά-πόδι», μια τεχνική που
χρησιμοποιείται για να αποφύγει τις δύο σήραγγες ο ένας τον άλλο, όπως
εξηγείται στην παράγραφο "Τοπογράφων τεχνικές". Η μέθοδος που
χρησιμοποιείται για να κάνει τις δύο ομάδες να συναντηθούν στη μέση του
βουνού, τεκμηριώνεται από Hermann J. Kienast και άλλους ερευνητές. Κατά το
σχεδιασμό της, ο Ευπαλίνος χρησιμοποίησε ευρέως γνωστές αρχές της γεωμετρίας, που
κωδικοποιήθηκαν από τον Ευκλείδη μερικούς αιώνες αργότερα. Με μήκος 1.036 μέτρα (3.399 πόδια), το
Ευπαλίνειο υπόγειο υδραγωγείο είναι γνωστό σήμερα ως ένα από τα
αριστουργήματα της αρχαίας μηχανικής. Ο Ευπαλίνος γνώριζε ότι τα λάθη στη μέτρηση
θα μπορούσε να τον κάνουν να χάσει το σημείο συνάντησης των δύο ομάδων, είτε
οριζόντια είτε κάθετα. Αφού υπολόγισε την
αναμενόμενη θέση του σημείου συνάντησης, άλλαξε την κατεύθυνση των δύο
σηράγγων, έτσι ώστε ένα σημείο διέλευσης να είναι εγγυημένο.
